{ "title": "Serum", "image": "https://www.serum.gen.tr/images/serum.jpg", "date": "19.01.2024 06:34:44", "author": "ismail veske", "article": [ { "article": "Serum; Hastaneye herhangi bir sebeple gidilip tedavi gören birçok insana serum tedavisi yapılır. Birçok insan serumun ne olduğunu biliyor, fakat içeriğini, cinslerini, fayda ve zararlarını pek bilinmemektedir. Serum, kanın bekletilip, pıhtılaştırıldığı vakit, meydana gelen berrak sıvıdır. Kan vücut dışına alınıp bir cam kaba konulmasının ardından bir süre sonra pıhtılaşır. Bu olay, kanın içerisinde erimiş durumunda yer alan ve fibrinojen adı verilen plazma proteininin erimeyen fibrin durumuna dönüşmesindendir.

Kan içerisinde bulunan hücreler bu fibrin içinde kalır. Büzülen fibrin nedeniyle oluşan berrak bir sıvı çıkar ki, buna serum adı verilir. Pıhtılaşmamış kandan hücre elemanlarının ayrılmasıyla meydana gelen sıvıya ise plazma ismi verilir. Serumda fibrinojen ve diğer bazı pıhtılaşma faktörleri yer almadığı halde, plazmada bu sayılan maddeler de yer almaktadır.

Kan serumundan, bazı hastalıkların mikroplarını kapmış olan insanların tedavisinde yararlanılır. Bu amaçla kullanılacak olan serumların hazırlanışı şu şekildedir. İlk önce hastalık mikroplarının kuvveti düşürerek beygir, inek gibi hayvanlara aşılanır. Hayvanlar bu mikropların etkisi ile hasta olurlar. Vücutlarında bu mikroplara karşı koruyucu maddeler antikorlar oluşur. Bu koruyucu maddeler yeterli dereceyi bulunca, hayvanın kanı alınır, serumu ayrılır. İşte bazı hastalıklarda kullanılan serumlar, içinde koruyucu cisimleri çoğalmış bu serumlardır.

Serum bir çeşit ilaçtır. İğne, enjeksiyon ile vücuda uygulanan serum ile birçok hastalığın tedavisi yapılır. İmmünoloji de serumlar, ihtiva ettikleri globulin bakımından normal serumlar ve bağışık serumlar diye iki grupta toplanabilirler. Normal serumlar, kanı alınan hayvan, evvelce insanlar için zararlı olan hiçbir hastalık ile karşılaşmamış ise bu hayvanlardan elde edilen serum özel antikor taşımaz, normal olan serum dur. Bu cins serumlar, laboratuvarlarda mikrop besi yerlerinin hazırlanmasında kullanılırlar.

Tedavi edici serumlar, bunlar ihtiva eden serumlardır. Hastalık yapan mikroplar ve bunların zehirleri ile önceden özel işlem görmüş, bağışıklanmış hayvanlardan ya da insanlardan elde edilen serumlardır. Bunların pratikte koruyucu ve tedavi yapıcı şeklinde geniş kullanma yerleri bulunmaktadır. Çoğunlukla bağışık serum imalatında beygirler kullanılmakla birlikte, sığır, koyun, katır ve merkep gibi hayvanlar da kullanılırlar. Serum etiketinde hayvan türü özellikle yazılır.

Serumlar ihtiva ettikleri antikorların cinsine göre, antitoksik, antibakteriyel, antiviral ve antivenom olmak üzere başlıca dört grupta toplanabilir. Son vakitlerde tetanos aşısı uygulanarak bağışık olması sağlanan insanlardan tedavi yapıcı ve koruyucu şeklinde kullanılan tetanos antitoksik insan serumu üretilmiştir. Aynı yol kullanılarak kızamığa, boğmacaya, kuduza. Ne karşı globulinler yapılabilmektedir. Serumların yan tesirleri, hayvan kökenli serumlardaki proteinler insan vücudu için yabancı oldukları için, bu şekildeki serumlar insanlara yapıldığı zaman, yabancı proteinlerin bir an önce atılmalarını sağlamak durumuyla insan vücudu içerisinde bir seri karışık immünolojik olaylar meydana gelir.

Bu olayların neticesinde bazı insanlarda klinik belirtiler meydana gelebilir. Bunların tamamına serum reaksiyonları ya da serum yan tesirleri denilmektedir. Klinik belirtileri birbirine benzemekte olan bu yan tesirler, anafilaktik şok, az rastlanılmak ile bu cins etki, serum enjeksiyonunu takip eden bir iki dakika ya da en geç yarım saat içerisinde meydana gelir. İnsanda tansiyon hızlı bir şekilde düşer, hasta güç bir şekilde nefes alır, göz bebekleri genişler, şuur kaybolur, bazen ödem, kurdeşen ve ishal meydana gelir. Zamanında yardım edilmez ise kalp durması neticesinde hasta hayatını kaybedebilir.

Serum hastalığı, genellikle tetanos, botülizm ya da yılan zehirlenmesi gibi hastalıklara karşı bağışıklık sağlamak amacıyla kana şırınga edilen seruma karşı, hasta vücudunun gösterdiği alerjik tepkidir. Ateş, eklem ağrıları, deri döküntüleri şeklindeki belirtiler ile kendini gösterir. Belirtiler çoğunlukla serumun vücuda şırınga edilişinden iki hafta kadar sonra meydana gelir ve birkaç gün devam eder.
" } ] }